DCRM 2024

Binnen de revalidatiegeneeskunde zien we groeiende zorgbehoeften, toenemende complexiteit van vraagstukken en de groeiende noodzaak van een geïntegreerde, interdisciplinaire aanpak. Ook binnen de hulpmiddelenzorg kampen we met deze maatschappelijke veranderingen. Academische werkplaatsen zijn dé plek om op deze veranderingen in te spelen. Een academische werkplaats is een netwerk van partners uit praktijk, onderzoek, onderwijs en gebruikers van hulpmiddelen waarin gezamenlijk onderzoeksvragen worden opgehaald en aangepakt, en opgedane kennis wordt gedeeld en geïmplementeerd. Onze door ZonMw voor 6 jaar gefinancierde academische werkplaatsen, HOMELAND en de ProtheseAcademie, richten zich specifiek op mobiliteitshulpmiddelen binnen de revalidatiegeneeskunde. HOMELAND focust zich op het verbeteren van drukontlastende hulpmiddelen, zoals aangepast schoeisel, voor mensen met neuropathie. De ProtheseAcademie richt zich op het verbeteren van arm- en beenprothesegebruik in de thuissituatie. In deze workshop lichten we de organisatie en werkwijze van academische werkplaatsen toe, bespreken we de praktijkgerichte onderzoeken en de weg naar implementatie en laten we zien op welke wijze revalidatieartsen (en andere zorgprofessionals) profiteren van en een bijdrage kunnen leveren aan deze werkplaatsen.

Leerdoelen:

Na afloop van de sessie:

• hebben de deelnemers inzicht in de manier waarop academische werkplaatsen de revalidatiegeneeskundige hulpmiddelenzorg kunnen verbeteren
• weten de deelnemers hoe academische werkplaatsen een model bieden om wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek uit te voeren en kennis te implementeren, waarin alle stakeholders nauw betrokken zijn
• hebben de deelnemers inzicht in hun bijdrage om bij te dragen aan de toekomst van betaalbare en toegankelijke hulpmiddelenzorg
• weten de deelnemers hoe zij kunnen participeren in deze academische werkplaatsen vanuit hun rol als zorgprofessional binnen de revalidatiegeneeskunde.

Voorzitters: V. Schuurmans en R. Geerlings

Titel van de presentaties en sprekers:

1. De verkenning van HOMELAND – R.F. Geerlings
2. De verkenning van de ProtheseAcademie – V. Schuurmans
3. Oplossingsgericht denken over Maatschappelijke Casussen – Dr. J.J. van Netten, Prof. Dr. S.A. Bus, Prof. Dr. C.K. van der Sluis, Prof. Dr. J.H.P Houdijk
4. De rol van zorgprofessionals in academische werkplaatsen – Dr. J.J. van Netten, Prof. Dr. S.A. Bus, Prof. Dr. C.K. van der Sluis, Prof. Dr. J.H.P Houdijk
5. Van Standpunten tot Inzichten: Dynamische Dialoog en Heroverweging van Stellingen – R.F. Geerlings & V. Schuurmans

Samenvatting sessie per onderdeel:

1 en 2) Korte presentatie over academische werkplaatsen HOMELAND en ProtheseAcademie met stellingen om maatschappelijke uitdagingen te duiden – 40 min

3) Discussie in groepjes: We dagen deelnemers uit om mee te denken over (maatschappelijke) casussen afkomstig uit praktijkgerichte projecten van onze academische werkplaatsen, met een focus op toekomstgerichte oplossingen en hun rol als zorgprofessional binnen de kennis- en onderzoeksinfrastructuur van een academische werkplaats – 20 min

4) Plenaire discussie: terugkoppeling over de discussie in groepjes en over de rol van zorgprofessionals binnen projecten van HOMELAND en ProtheseAcademie – 20 min

5) Afsluiting: Terugkomen op de stellingen (en bekijken of de deelnemers na de workshop andere meningen hebben dan aan het begin van de workshop) – 10 min

‘In de komende decennia ontstaat een toenemende behoefte aan zorg voor mensen met een chronische aandoening. Revalidatiegeneeskunde beoogt het verbeteren van functies en vaardigheden, het optimaliseren van zelfredzaamheid, eigen regie en participatie van patiënten met beperkingen veroorzaakt door een aangeboren of verworven aandoening. De revalidatiegeneeskunde zal actief moeten bijdragen aan het verbeteren van de zorg voor de revalidatie patiënt waarbij eigen regie en participatie centraal staat.’

Bovenstaande is de visie van de VRA geschreven in de position paper revalidatiegeneeskunde in 2015. Maar hoe staat het nu met het bevorderen van eigen regie van de revalidant de afgelopen jaren? En is eigen regie dan hetzelfde als zelfmanagement, een begripsverwarring die regelmatig voorkomt. Welke definities hanteren we in de revalidatie? Staat eigen regie nu centraal tijdens het revalidatietraject van iedere revalidant? En draagt het bij aan het verbeteren van de zorg? Met dit mini-symposium willen wij inzicht geven in het begrip eigen regie, hoe we eigen regie kunnen meten en wat eigen regie betekent voor een revalidant. Hiermee hopen we de aandacht voor eigen regie in de revalidatiezorg te vergroten.

Voorzitter:

Prof. dr. Anne Visser-Meily, hoogleraar Revalidatiegeneeskunde, revalidatiearts UMC Utrecht en hoofd Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht

Sprekers: 

• Dr. Ton Satink, associate lector Neurorevalidatie- Eigen regie en Participatie, HAN University of Applied Sciences
• Bianca Mourits (MSc), PhD student, Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht
• Sheila Gerritsen, maatschappelijk werker, De Hoogstraat Revalidatie

Programma:

• Introductie en interactie met het publiek: Wat is eigen regie? Hoe wordt het bevorderen van eigen regie toegepast in de zorg? Draagt het bij aan het verbeteren van de zorg? – 10 min
• Theorie begrip eigen regie: Model begrip eigen regie, attitude zorgverlener en samen regie – Ton Satink – 25 min
• Het meten van eigen regie in de revalidatie: Ontwikkeling en uitleg van de Self Regulation Assessment (SeRA), meetinstrument van eigen regie in de revalidatie, en de ervaringen van zorgverleners met het gebruik van het instrument – Bianca Mourits – 25 min
• Bevorderen van eigen regie van revalidanten d.m.v. een training: Uitleg van een eigen regie training bij De Hoogstraat Revalidatie bij revalidanten met een dwarslaesie – Sheila Gerritsen – 25 min

Patients with post-COVID-19 condition (PCC) experience a wide range of complaints, sometimes with high levels of disability in daily activities. Depending on health-related complaints, consequences on daily life activities and the appearance of maintaining factors it is important to assess the specific needs of each individual patient. A regional network of healthcare providers with a special interest and expertise in the treatment of patients with PCC, is being established in Limburg. We have engaged focus groups with patients and healthcare providers to gain more information on their experience regarding health-related PCC complaints, consequences on activities and participation and PCC interdisciplinary rehabilitation programs. Furthermore, a person-centered biopsychosocial, tailored interdisciplinary rehabilitation program, according to patient needs and expert opinions was developed aimed at optimizing patient’s participation in society and quality of life.

Learning objectives:

• Know how the ziektelastmeter (ZLM) can be used to determine the right aftercare for patients with PCC
• Increase knowledge about regional network formation for PCC
• To gain more information on patient and healthcare professional experiences regarding their experience with the current PCC rehabilitation programs in outpatient rehabilitation treatment in secondary care
• Increase knowledge of how to use an interdisciplinary patient education in rehabilitation of PCC patients
• Presenting the first results of a person-centered biopsychosocial, tailored interdisciplinary rehabilitation program for PCC in secondary care.

Speakers: 

• Thijs van Meulenbroek PhD, physiotherapist Adelante Centre of Expertise in Rehabilitation and Audiology, Maastricht & post doc, Maastricht University, the Netherlands
• Jako Burgers MD PhD, extraordinary Professor, Family Medicine Maastricht University, and general practitioner
• Jeanine Verbunt MD PhD, professor rehabilitation medicine Maastricht University, and rehabilitation physician Adelante Centre of Expertise in Rehabilitation and Audiology, Maastricht, the Netherlands
• Carlijn Wiertz MD, rehabilitation physician Adelante Centre of Expertise in Rehabilitation and Audiology, Hoensbroek & PhD student, Maastricht University, the Netherlands.

Program overview:

• Person-oriented, integrated aftercare COVID-19 in Limburg and the use of the ziektelastmeter for PC – 20 min
• Interdisciplinary rehabilitation treatment for post-COVID condition: insights from qualitative online focus groups interviews – 15 min
• Effectiveness of biopsychosocial interdisciplinary rehabilitation treatment of post-COVID condition, in secondary care – 20 min
• Interdisciplinary patient education for post-COVID condition, in outpatient rehabilitation treatment in secondary care – 20 min
• Panel discussion – 15 min

Dit minisymposium besteedt aandacht aan de nieuwste inzichten rondom licht traumatisch hoofd-/hersenletsel; met het bespreken van de richtlijn ‘Aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd-/Hersenletsel (LTH)’; de nieuwste inzichten rondom de invloed van persoonlijkheidsfactoren; en het (nationale) onderzoek dat wordt gedaan naar de effecten van Exposure behandeling en Cognitive FX.

De patiënten met aanhoudende klachten na LTH betreft een grote groep, die vaak laat in het (para)medisch circuit verschijnt. De klachten zijn vaak moeilijk te beïnvloeden, de literatuur is niet even eenduidig, zowel over de etiologie als behandeling. De huidige behandeling is vooralsnog vooral practise-based en regelmatig buiten de reguliere zorg. Kortom, zowel de patiënt, als (para)medicus is veelal zoekende.

Goed nieuws is dat het veld volop in beweging is; waar voorheen adviezen vooral gericht waren op het nemen van voldoende rust en dempen van prikkels, wordt binnen de nieuwste behandelmethodes juist vrijwel het tegenovergestelde geadviseerd. Steeds duidelijker daarnaast wordt het profiel van symptoomclusters in de diagnostiek en de invloed van persoonlijkheidsfactoren.

In april 2024 is de ‘Richtlijn aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd-/Hersenletsel’ op initiatief van de VRA gepubliceerd, waarin met de huidige evidence rondom de diagnostiek en behandeling richting wordt gegeven aan het beleid rondom deze patiënt.

Een mooi moment om tijdens dit minisymposium aandacht te besteden aan alle nieuwe ontwikkelingen!

Leerdoelen:

Na afloop heeft/is de deelnemer:

• Kennisgenomen van de richtlijn ‘Aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd-/Hersenletsel’
• Kennis van het belang van persoonlijkheidsfactoren in  de behandeling
• Op de hoogte van exposure bij licht THL
• Op de hoogte van uitkomsten Cognitive FX onderzoek

Voorzitter: Drs. E. (Elbrich) Jagersma, revalidatiearts Basalt Delft

Sprekers:

• Prof. Dr. C.A.M. (Coen) van Bennekom, revalidatiearts, Heliomare, Wijk aan Zee. Bijzonder Hoogleraar Revalidatie en Arbeid, Public & Occupational Health, Amsterdam UMC, Amsterdam
• Dr. M.E. (Marthe) Ford, Klinisch neuropsycholoog, Heliomare, Wijk aan Zee. Universitair Docent Brain & Cognition, UvA, Amsterdam
• Dr. M.E. (Myrthe) Scheenen, GZ-psycholoog i.o. Klinisch Neuropsycholoog, afdeling Neurologie UMCG
• Dr. M. (Marsh) Konigs, neurowetenschapper. Universitair docent. Principal Investigator. Emma’s Childrens’s Hospital Amsterdam UMC, location University of Amsterdam, Follow-ME program & Emma Neuroscience Group, Amsterdam

Programma:

• Inleiding voorzitter – 5 min
• ‘Richtlijn aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd-/Hersenletsel’ – Coen van Bennekom – 15 min
  Tijdens deze presentatie zal een overzicht worden gegeven van de ‘Richtlijn Aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd/Hersenletsel’, waarbij de focus zal liggen op de diagnostiek/definitie van de patiëntengroep.
• Invloed van persoonlijkheidsfactoren; welke patiënten zijn ‘at risk’ na LTSH – Myrthe Scheenen – 15 min
  Tijdens deze presentatie zullen de recente resultaten van de UPFRONT-studie worden gepresenteerd en zal worden ingegaan op de vraag welke door interventies te beïnvloeden factoren het herstel van aanhoudende klachten na licht THL kunnen bevorderen.
• Effect van intensieve Exposure interventie – Marthe Ford – 15 min
  Deze presentatie zal de eerste veelbelovende resultaten van deze nieuwe ontwikkelde interventie toelichten, gebaseerd op het fear-avoidance model. Er vindt momenteel een interventiestudie plaats.
• Cognitive FX – Marsh Konigs – 15 min
  Cognitive FX is een intensieve behandelmethode in Utah, welke veel publiciteit heeft genoten. In deze presentatie staat het onderzoek dat door onder leiding van Marsh Konigs wordt verricht in Nederland naar het effect van de interventie centraal, en zullen de resultaten worden besproken.
• De ideale behandeling voor mensen met licht THL – 20 min
  Een schets van de aanpak binnen revalidatie zal gepresenteerd worden aan de hand waarvan een discussie gevoerd zal worden.

Elke presentatie zal maximaal 15 minuten duren, zodat er na iedere presentatie voldoende tijd en ruimte zal zijn voor vragen/discussie. Het laatste onderdeel is interactief, waarbij de discussie met de aanwezigen gevoerd zal worden aan de hand van een stelling.

Technological advancements in the last decade have rapidly improved the accuracy and speed of musculoskeletal modeling and computer simulations of human movement. These allow us to generate digital twins of a patient, enabling a personalized understanding of the underlying neuromechanics that result in impaired movement. Scientific studies have shown that these twins can provide clinicians insight into the underlying pathology of movement impairments. Furthermore, it allows for the in silico prediction of therapy outcome, surgery and other treatments, improving efficiency and efficacy of rehabilitation care. As such, modeling can support clinical decision making processes by evaluating the role of specific neuromusculoskeletal impairments in a patient and the effects of potential interventions. However, there is a gap between clinical implementation and current possibilities in neuromusculoskeletal modeling. In this mini-symposium we would like to close this gap and engage in an interactive discussion with rehabilitation professionals about the potential of digital twins for future rehabilitation, and to gain insight into which knowledge or technologies would enhance current clinical practice. As such, in this session the audience will learn about the fundamental principles of musculoskeletal modeling and simulations, its potential applications in rehabilitation, and reflect on possible key future research themes.

Chair/presenter: Dr. Tom J.W. Buurke

Speakers:

• Dr. Tom J.W. Buurke – The effect of muscle weakness on walking energetics and symmetry after stroke: Predictive simulations to support the diagnosis of gait impairments.
• Dr. Mohamed Irfan Refai – Towards safer workplaces: Digital Twins for modeling lower back loading during daily life.
• Dr. Christian Greve – Enhancing hamstring muscle-tendon diagnostics in patients with a central neurological lesion: Integrating functional exercises and musculoskeletal modeling
• Dr. Kirsten Veerkamp – Unraveling how impairments cause gait deviations in children with cerebral palsy: The power of computer simulations
• Dr. Eline van der Kruk -Older adults move differently: Exploring compensation strategies in older adults through predictive simulations –

Outline session:

• Opening/Introduction into modeling and simulations. Questions will be introduced to the audience to guide the closing discussion – chair – 5 min
• State-of-the-art modeling for simulating lower back loading during lifting and how this approach can be applied to estimate personalized compressive loads during different lifting styles, progression of muscle fatigue, and assistive system design, including a back-support exosuit demonstration + questions – Dr. Refai – 15 min
• Case study: How musculoskeletal modeling techniques can support clinical decision making processes in patients with hamstring muscle-tendon length deficits and/or spasticity + questions – dr. Greve – 15 min
• Case study: The potential of musculoskeletal models to aid diagnostics of the cause of gait deviations in cerebral palsy + questions- dr. Veerkamp – 15 min
• Predictive simulations of compensation strategies in older adults – dr. vd Kruk + questions – 15 min
• Predictive simulations of hemiparetic walking to gain insight into gait asymmetry and energetics post-stroke – dr. Buurke – 10 min
• Topic-based interactive discussion with the audience: What does the audience see as the future potential of these types of models for clinical practice? What would the audience like to receive from these models in the future? – 10 min
• Closing – chair – 5 min

Het belang van een gezonde leefstijl en gezond beweeggedrag voor CVA patiënten krijgt steeds meer aandacht binnen de revalidatiegeneeskunde. Er zijn diverse initiatieven zowel binnen het ziekenhuis, als in revalidatiecentra en in samenwerking met de 1e lijn. Het vergroten van de impact van beweeggedragsinterventies en het ondersteunen van de CVA patiënt gedurende de gehele ‘beweegreis’, vraagt om afstemming en samenwerking. Zowel binnen diverse onderzoeksgroepen als in samenwerking met de patiënt.

De onderzoeksgroepen van het UMCG, Basalt en het UMCU hebben de handen ineen geslagen. In het mini-symposium wordt toegelicht welke onderzoeken er momenteel gedaan worden naar gezond beweeggedrag. De beweegreis van de patiënt, van ziekenhuis naar revalidatiecentrum naar 1e lijn, staat hierbij centraal. De onderzoekers zullen hun werk en resultaten presenteren, en een aantal CVA-patiënten zullen hun ervaringen delen.

Leerdoelen:

Na afloop, kent de deelnemer:        

• Lopende onderzoeken op het gebied van gezond beweeggedrag en reeds bekende resultaten
• Ervaringen van patiënten met de diverse onderzoeken in de dagelijkse praktijk
• Inspiratie om zelf met gezond beweeggedrag aan de slag te gaan.

Voorzitter: prof. dr. Rienk Dekker

Programma en sprekers: 

• Opening en welkom door de voorzitter, prof. dr. Rienk Dekker (UMCG)
• Leefstijl in het ziekenhuis: hoe pas je het toe in de spreekkamer? – Dr. Leonie Krops (UMCG)
• Een beweegadvies op basis van een persoonlijk beweeg- en gedragsprofiel: resultaten van een fieldtest in een poliklinische revalidatiesetting – Drs. Desi Stokman-Meiland (Basalt)
• De RISE interventie: verbeteren van het 24-uurs beweeggedrag door coaching van een eerstelijns fysiotherapeut – Drs. Camille Biemans (UMCU)
• Plenaire discussie

Samenvatting sessie:

In het Integraal Zorg Akkoord staat dat per 1 januari 2025 leefstijl onderdeel moet zijn van de reguliere zorg. De vraag is hoe dat in de praktijk te realiseren. In dit mini-symposium wordt aan de hand van de patiëntreis toegelicht hoe leefstijl kan worden toegepast als onderdeel van de reguliere (revalidatie)zorg. De CVA-patiënt wordt als voorbeeld genomen.

In een korte inleiding wordt de achtergrond en bewijskracht van leefstijl in de zorg toegelicht. Vervolgens worden in drie stappen van de patiëntreis, namelijk het ziekenhuis, het revalidatiecentrum en de 1e lijn, mogelijkheden voor het toepassen van leefstijl gepresenteerd. Voor het ziekenhuis wordt een wetenschappelijk onderbouwde manier toegelicht om, tijdens een regulier consult, leefstijl te bespreken en patiënten zo mogelijk te verwijzen voor een leefstijladvies en -begeleiding. Voor de poliklinische revalidatiesetting worden de resultaten van het gebruik van een persoonlijk beweeg- en gedragsprofiel (field-test) gepresenteerd en een CVA patiënt zal zijn ervaringen delen. Tenslotte bespreken we de eerstelijns RISE interventie, waarin een gedragsinterventie zorgt voor een betere balans in 24-uurs beweeggedrag. Een deelnemer aan de RISE interventie zal zijn ervaringen delen. Afsluitend is er ruimte voor discussie en het uitwisselen van ideeën om revalidanten te ondersteunen in gezond beweeggedrag gedurende hun hele ‘beweegreis’.