DCRM 2024

‘Levend Verlies’ is de term die klinisch psycholoog en rouwexpert Manu Keirse introduceerde om de levenslange rouw aan te duiden, die je ervaart wanneer jijzelf of een naaste, getroffen wordt door een chronische ziekte of beperking. Het gaat over het verdriet dat altijd kan oplaaien, verwacht of onverwacht, door de dingen waar je dagelijks mee wordt geconfronteerd en dat soms verergert door de jaren heen.

In de revalidatie focussen we op wat wél kan. Aandacht voor levend verlies is echter ook belangrijk, omdat patiënten als dit onzichtbaar blijft vast kunnen lopen in het revalidatieproces en hun leven. De laatste jaren is er meer ruimte gekomen voor de beleving van rouw bij levend verlies bij patiënten en hun naasten, doordat een verschuiving heeft plaatsgevonden in de definitie van gezondheid en er meer aandacht is gekomen voor de dimensies kwaliteit van leven, sociaal maatschappelijk functioneren en zingeving binnen de zorg. Ofwel voor een meer holistische benadering van zorg en het bevorderen van positieve gezondheid.

Met deze workshop willen we revalidatieartsen handvatten geven om de pioniersfunctie die ze op dit gebied hebben verder vorm te geven, doordat ze de term ‘levend verlies’ kennen, begrijpen hoe rouw zich manifesteert in de levensloop, het kunnen herkennen in de spreekkamer en weten hoe ze van betekenis kunnen zijn.

Voorzitter: Casper van Koppenhagen

Workshopleiders: Jelle Meuwissen en Tanja van Roosmalen

Programma:

In de workshop staan we stil bij de specifieke kenmerken van levend verlies en we kijken vanuit een theoretisch model naar rouw die keer op keer terugkeert in het leven. Ook gaan we interactief verkennen op welke manier verlies zich verpakt in overlevingsmechanismen, hoe je die leert herkennen en op welke manier deze gerelateerd zijn aan kwetsbaarheid van een revalidant.
Jelle maakt tijdens deze workshop de vertaalslag door vanuit het perspectief van de revalidant zijn ervaringen te delen in zijn leven met terugkerende rouw en wat hierbij in de revalidatie voor hem helpend is (geweest).
In een eerdere workshop Rouw en Veerkracht (DCRM nov 2022) hebben we het thema ‘levend verlies’ verkend aan de hand van het duale procesmodel. We voegen hier in de huidige workshop enkele dimensies aan toe. Daarnaast plaatsen we tijdens deze workshop verlieservaringen vanaf het moment van diagnose in de verdere levensloop van revalidanten. Deelnemers gaan ook zelf aan de slag met het verkennen van de relatie tussen overlevingsmechanismen van een revalidant met de onderliggende kwetsbaarheid.

Interactive session with an overview of and discussion on organization and quality of amputation rehabilitation in the Geriatric Rehabilitation Care (GRZ). This is an important topic as, due to ageing of the population, the numbers of higher-aged amputees will increase. This could mean that the age limits within medical specialistic rehabilitation (MSR) will shift, blurring the boundaries between MSR and GRZ. This will also raise questions on the organization of care between rehabilitation physician and other health care specialist, such as specialist in geriatric medicine. Preparing this workshop, we noticed that there is little scientific data on this topic and a lot of variation in daily practice throughout various healthcare settings in the Netherlands.

This session will focus on examples from daily practice from different health care locations in the Netherlands and on a discussion on how to optimize this care. The perspectives of the rehabilitation physician, specialist in geriatric medicine, physical therapist en patients are discussed.

Learning objective:

Obtaining insights how to optimize the organization of care for older patients with a lower limb amputation regardless of the setting of rehabilitation (GRZ and MSR).

Chairs:

• Marc vd Vusse, Rehabilitation Physician Laurentius Ziekenhuis Roermond
• Frank Hamers, Rehabilitation Physician St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein
   

Presenters:

• The role of the Rehabilitation Physician in patients with a lower limb amputation within the GRZ – Nathalie Benda, Rehabilitation Physician Tolbrug location Uden, and Evie Houet-Löring, Rehabilitation Physician Adelante location Venlo
• Organization of rehabilitation after lower limb amputation within GRZ and the division of roles between the Specialist in geriatric medicine and the Rehabilitation Physician – Ingrid van Duursen, Specialist in geriatric medicine Herstel Afdeling van Zorgspectrum, location St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein
• Similarities and differences between working with patients with a lower limb amputation in both settings – Koen Vullers, Physical Therapist, working in an outpatient MSR setting, who has worked within the Geriatric Rehabilitation in the past
• What does the geriatric patient want? Which opinion does the patient association have on amputation rehabilitation within the GRZ? What do they notice, what experiences do members have? – Sepholine Loman, chair of the Patients’ Association “Korter maar Krachtig”
• Case discussion on Auto Adaptive Knees (AAK) for geriatric patients – Nathalie Benda, Rehabilitation Physician Tolbrug location Uden, and Evie Houet-Löring, Rehabilitation Physician Adelante location Venlo

Outline session

First, we will give an overview on how amputation rehabilitation care is organized in different Dutch care locations by presenting results of a questionnaire among the rehabilitation physicians who are members of the national Workgroup for Amputation and Prosthetics (WAP). Then, an example on collaboration between rehabilitation physician and specialist in geriatric medicine in care for amputation patients will be illustrated, followed by a presentation from a physical therapist who will focus on similarities and differences between working with amputation patients in geriatric care and MSR. Furthermore, a representative of Korter maar Krachtig, will elaborate on their experiences in both settings. Finally, we present a case report on an auto-adaptive knee prosthesis in an elderly patient. We reserve enough time for discussion and case reports. To further improve interaction, the audience will be asked on their experiences/opinions through a live digital questionnaire.

This workshop aims to open a discussion how to optimize the organization of care for amputation patients regardless of the setting of rehabilitation (GRZ and MSR) and should contribute to the development of appropriate care (“passende zorg”) for elderly amputees. This workshop provides an opportunity for a broad discussion between both WAP-members and non-members.